07-06-2022

‘Veredeling is geen tovermiddel’

“Planten zijn de motor van de wereld. Ze zorgen voor zuurstof, voedsel en energie”, vertelt Niels Louwaars, al elf jaar directeur van Plantum. De vereniging van veredelingsbedrijven is één van de twaalf leden van BO Akkerbouw. Met een krimpend middelenpakket en onvoorspelbaarder weer zijn de ogen gericht op ziekteresistente, robuuste rassen. “Plantenveredeling kan bijdragen aan het verduurzamen van de akkerbouw, maar het is geen tovermiddel. Veredeling is krachtig, maar langzaam.”

Wat doet Plantum precies?

“We zijn een branchevereniging met ruim 300 leden in Nederland. Zij leveren wereldwijd plantaardig uitgangsmateriaal en vertegenwoordigen een omzet van ruim 4 miljard. Het gaat om veredeling, vermeerdering, opkweek en handel in de hele breedte: van graszaad tot gerbera’s. Plantum behartigt de belangen van de leden bij beleidsmakers. We willen dat bedrijven kunnen groeien en innoveren. Nederland is de grootste exporteur van uitgangsmateriaal. Dankzij het ondernemerschap, de goede kennisinfrastructuur en de instituties als de Raad voor plantenrassen, de Nederlandse Algemene Keuringsdienst (NAK) en de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). Dat koesteren we.”

Waarom hecht Plantum aan een lidmaatschap van BO Akkerbouw?

“Op de eerste plaats omdat onze leden een sterke thuismarkt belangrijk vinden, ook al zijn zij internationaal georiënteerd. Het is belangrijk dat Nederlandse boeren en tuinders een goede boterham kunnen verdienen. Daarbij komt nog dat veel akkerbouwers uitgangsmateriaal telen, zoals pootgoed en graszaad. Een tweede reden is dat wij BO Akkerbouw als platform waarderen. Het is van belang alle schakels in de ketens te kennen, zoals het Comité van Graanhandelaren, Cosun, LTO Nederland en VAVI. Wij waarderen de kracht van samenwerken. Sinds kort ben ik ook voorzitter van de Sectie Uitgangsmateriaal, Handel en Verwerking (UHV).”

Wat vindt u de belangrijkste taak van BO Akkerbouw?

De financiering van het gemeenschappelijke onderzoek namens de telers. Andere ketenpartijen zijn groot genoeg om dat zelf te regelen, maar dat kan de individuele akkerbouwer niet. Het is van groot belang dat telers zich organiseren en samenwerken. Het onderzoek is essentieel om de teelt te verduurzamen.”

Is plantenveredeling dé oplossing voor verduurzaming van de sector?

“Veredeling kan een belangrijke bijdrage leveren met ziekteresistenties en robuuste rassen. Veredeling is een krachtig middel, maar wel langzaam. Wij zetten ons in om de wetgeving in Europa voor nieuwe, snellere technieken mogelijk te maken. Toch is veredeling geen tovermiddel. De reductie van middelen gaat zo snel, dat de sector dat moeilijk kan bijbenen. Verduurzamen vraagt veel van boeren. Het zal een combinatie zijn van resistente rassen, andere teeltmethoden en groene gewasbeschermingsmiddelen. Plantum zet zich ook in voor snellere toelating daarvan.”

"Wij zetten ons in om de wetgeving in Europa voor nieuwe, snellere veredelingstechnieken mogelijk te maken"

Wat zijn de veredelingssuccessen in de akkerbouw?

“Rassen met resistenties tegen roest in granen, maar ook tegen vergeling in suikerbieten. Dat laatste werd waardevol toen er een blokkade kwam op het gebruik van neonicotinoïden. Naast het streven naar resistenties werken veredelingsbedrijven ook aan robuuste rassen die passen in een veranderend klimaat. Aardappelrassen die met minder water toekunnen, zouttolerante rassen of rassen die dieper wortelen. Kennis die veredelingsbedrijven hebben over wat in Zuid-Europa of in Noord-Afrika werkt, is daarbij van grote waarde.”

Wat maakt planten zo fascinerend?

“Planten zijn de motor van de wereld. Ze zorgen voor zuurstof, voedsel en energie. Op de Fascination of Plants Day op 18 mei deelden wij die boodschap met beleidsmakers en burgers. De coronacrisis en de oorlog in Oekraïne hebben duidelijk gemaakt dat wat de landbouw produceert geen luxe is. We eten er dagelijks van. Er moet ruimte in Nederland blijven voor land- en tuinbouw.”

Hoe ziet de akkerbouw van morgen eruit?

“Ik ben geen expert, maar ik verwacht dat dit de keuze zal zijn: enerzijds wat de minister natuurinclusieve landbouw noemt met oog voor biodiversiteit, maar met een groot ruimtebeslag, anderzijds intensieve, gerobotiseerde landbouw die extra ruimte overlaat voor echte natuur. Wat het ook wordt, we zullen meer voedsel en grondstoffen zelf moeten produceren en de consument zal de vernieuwingen wel moeten kunnen betalen.”

Tot slot: hoe eet u uw aardappels het liefst?

“Als krieltjes in een salade. Makkelijk en heerlijk.”

Foto: Christiaan Krouwels