Maandag waren de opnames voor alweer de derde online-cursus van E-wise, waar wij onze medewerking aan verlenen. Deze keer is aan ons gevraagd om een korte leergang te ontwikkelen over waarderende oudergesprekken voor IB-ers. Daarvoor moeten we natuurlijk een stapje verder dan de aanpak die in ons e-book staat en die wij in ons schoolprogramma aan teams leren. Zo gaan we in op een van de meest spannende gesprekken die zij te voeren hebben, namelijk: als je als school tot de conclusie bent gekomen dat een kind beter naar een andere school kan gaan. Hoe pak je dat waarderend aan?  
 
Het verschil tussen nieuws en slecht nieuws
Zo’n gesprek waarin je gaat aangeven dat een kind beter naar een andere school kan gaan, wordt doorgaans benaderd als een slechtnieuwsgesprek. Daarbij hebben we geleerd om de boodschap direct te brengen. Wij hebben zelf wel eens meegemaakt dat het aan het eind van een gesprek kwam en dan schiet je van de opgebouwde spanning vrijwel door het plafond. Dus het is heel verstandig om het aan het begin te vertellen. Tegelijkertijd is het beeld ‘slecht nieuws’ niet handig. Daarmee maak je het van tevoren al onnodig zwaar. Je weet helemaal niet of de ander het nieuws als slecht beoordeeld. Misschien is het wel een opluchting en zijn ze blij dat de school iets aan de orde stelt waar zij zelf ook tegenaan lopen. Vanuit de waarderende aanpak vinden wij het helpend om het neutraal als ‘nieuws’ te zien en de waarde ervan aan de ander te laten.
 
Een goede voorbereiding is het halve werk
Hoe je het gesprek inleidt, is natuurlijk wel heel belangrijk. Omdat het de start is, kun je dat uitstekend voorbereiden. De rest van het gesprek gaat zoals het gaat en daarbij is het belangrijk om open te staan voor alle mogelijke reacties. Jouw eerste woorden zullen van grote invloed zijn op die reacties. Het is behoorlijk bepalend vanuit welk perspectief je het brengt. Daarbij onderscheiden wij twee invalshoeken. Klassiek is het normerende paradigma, wat uitgaat van ‘goed’ en ‘fout’ en geïnduceerd wordt door angst en een behoefte aan controle en beheersing. Daartegenover stellen wij het waarderende paradigma, dat uitgaat van wat er werkt en van waarde is en geïnduceerd wordt door liefde en het verlangen om dromen te realiseren. Om het onderscheid duidelijk te maken zetten we de verschillen in taal even gechargeerd neer aan de hand van twee mogelijke inleidingen.

Hoe de inleiding vanuit normerend perspectief kan zijn
“Wij moeten een gesprek met jullie voeren, omdat jullie kind niet langer bij ons op school kan blijven. Regelmatig wordt hij boos in de klas en gaat hij met spullen gooien. We hebben al van alles geprobeerd, met een time-out plek en begeleiding. Dat weten jullie. De grens is nu echter bereikt, omdat het ten koste gaat van de veiligheid van de andere kinderen in de klas en daarmee gaat het ook ten koste van hun leerproces. Wij willen dus met jullie het proces opstarten om jullie kind over te plaatsen naar een cluster 4 school.” Zijn de woorden in deze inleiding een beetje herkenbaar? Dan laten we graag even zien hoe het in andere taal kan.

Hoe de inleiding vanuit een waarderend perspectief kan zijn
“Wij willen graag met jullie in gesprek, omdat wij tot de conclusie zijn gekomen dat jullie kind veel beter tot zijn recht gaat komen in een andere leeromgeving. Zoals jullie weten laat hij regelmatig agressief gedrag zien en dat is een uiting van frustratie. Hij wil graag zelf ook meer progressie boeken en in de huidige situatie lukt hem dat onvoldoende. Daar wordt hij boos van en dat helpt het leren niet. Daarom gunnen wij het hem om op een andere school verder te gaan waar hij meer op zijn plek is en meer succeservaringen op kan doen. Daarom willen wij graag met jullie het proces opstarten om te onderzoeken wat voor hem de beste leeromgeving zou kunnen zijn.”
 
Wat het verschil is in de taal
In beide inleidingen wordt de bedoeling van het gesprek verwoord. Vanuit het normerende paradigma zijn mensen geneigd om vooral in ‘niet-taal’ te spreken. Dan wil je ergens vanaf. Dan wil je dat iets stopt en ga je grenzen trekken. Vanuit het waarderende paradigma spreken we in ‘wel-taal’. Dan vertellen we wat we wel willen en waarom dat belangrijk is. Daarbij mogen de frustraties zeker benoemd worden, alleen bekijken wij ze vanuit een ander perspectief: er ligt een verlangen achter. Natuurlijk bestaat de kans nog steeds dat ouders het als ‘slecht nieuws’ ontvangen. Je hoeft het niet leuker te maken dan het is. Wel denken wij dat ouders met de tweede inleiding eerder open zullen staan voor het aangaan van het proces.
 
Het vervolg is natuurlijk ook open en waarderend
Want dat is de waarderende aanpak per definitie: een proces waarin we samen onderzoeken hoe potentieel tot bloei kan komen. In dit geval gaat het dan om de vraag wat de meest passende leeromgeving voor een leerling is. Daarbij staan we open voor alle ervaringen en gaan we eerst kijken wat er wel werkt als het gaat om het leren van het kind. Vervolgens kunnen we eens kijken wat dat betekent voor de ideale leeromgeving. Het is dan tevens van belang om je voor te stellen in welke omgeving het kind datgene gaat leren wat het nu nog niet heeft geleerd. Dus: wat gaat het kind bijvoorbeeld helpen om te groeien in frustratietolerantie en zelfbeheersing? Op basis van die inzichten kan gekeken worden welke scholen dat bieden en kunnen ouders daar eens gaan kijken. Daarbij kun je het proces afronden door deze bezoeken waarderend te evalueren en te zorgen voor een waarderende overdracht.

Met een open mind kom je verder
Bovenstaand schema (via 1 klik te downloaden en te printen) is weer een voorbeeld van een proces waarin we de vijf fasen van waarderend onderzoeken doorlopen. Het fijne van zo’n proces is, dat je aan de ene kant heel sturend bent en aan de andere kant met een open mind kan blijven onderzoeken. Zo zou het zomaar kunnen zijn dat je al onderzoekende toch een manier ontdekt waardoor het kind op de huidige school kan blijven en het de gezamenlijke conclusie is dat het ook het beste is. Die vrijheid waarin iedere oplossing geaccepteerd wordt, zolang die maar bijdraagt aan het tot bloei brengen van het potentieel van het kind, maakt dat je met elkaar sneller verder komt.

Voel je vrij om met ons te delen wat jij waardeert aan dit blog. Leuk als je het ons laat weten via onze website.

Dat doen we in het programma Waarderend Leiderschap in het Onderwijs. Daarin leer je hoe je met de cyclische aanpak van Waarderend Onderzoeken het leerproces en het samenwerkingsproces van de onderwijsprofessionals stuurt. Daarbij is de aanpak die je leert veel effectiever dan de opbrengstgerichte benadering die vanuit OC&W en de inspectie wordt gepropageerd. Je leert namelijk hoe je met je onderwijsprofessionals kan onderzoeken wat de condities zijn waaronder opbrengsten tot stand komen en vertaalt dat in processtappen waar je als team invloed op hebt.
 
Want als we willen dat resultaten beter worden, dan hebben we onderwijsprofessionals nodig die met elkaar geweldig onderwijs organiseren en effectieve leerprocessen vormgeven. Dat vraagt mensen die meester zijn van de methoden en het onderscheidt maken tussen doel en middel. Het vraagt docenten en leerkrachten die met lef hun autonomie benutten en dagelijks keuzes maken op basis van hun kennis en overtuigingen van wat er werkt om bij leerlingen kwartjes te laten vallen. Dat zelfvertrouwen en die kennis kan jij als leider naar boven halen met Waarderend Leiderschap. Omdat je zo processen op gang brengt die het potentieel van de kinderen laten floreren, is het een investering in jouw Waarderend Leiderschap en een passende besteding van NPO gelden.

In het nieuwe schooljaar start er één groep in Soesterberg en één in de omgeving van Dordrecht. Daarnaast onderzoeken we de mogelijkheid om een derde groep te starten ter hoogte van de Afsluitdijk, zodat we ook het noorden van het land kunnen bedienen.
 
Het is aan te raden om je nu al in te schrijven. Voor meer informatie en het inschrijven, klik op deze link.

Agenda

Workshops

• Online Workshop “Minder hard werken, meer resultaat: het effect van Waarderend Leiderschap op werkdruk” Woensdag 18 mei van 14:00 tot 16:15 uur. Klik hier voor meer informatie.
• Online Workshop "Waarderend Leiderschap: het behouden en ontwikkelen van leerkrachten ten tijde van lerarentekort". Maandag 20 juni 2022 van 10:00 tot 12:00 uur. Klik hier voor meer informatie.

Programma Waarderend Leiderschap in het Onderwijs

• Regio Midden-Nederland > Start donderdag 15 september 2022: Kontakt der Kontinenten
• Regio Zuidwest-Nederland > Start vrijdag 16 september 2022: StayOkay Dordrecht
• Spreek je interesse uit als je ook in september/oktober 2022 wilt starten, maar het programma liever in Noord-Nederland volgt. Stuur gerust een reply op deze mail.
• Wil je in januari 2023 starten? Laat het ons dan ook even weten.

Meer informatie vind je in de brochure en op het inschrijfformulier.

Tevens kun je informatie aanvragen over de studiedag Waarderend Teamwerk op basis van drijfveren.

Het magazine is ook los te bestellen in onze webshop. De prijs van € 14,94 is inclusief bezorgkosten. Daarbij krijg je 12,5 % korting als je er meer dan 1 aanschaft, bijvoorbeeld voor je collega’s in het managementteam. Vanaf 6 exemplaren krijg je zelfs 25% korting, bijvoorbeeld als je er een aan elke directeur in je stichting wilt geven.

Het programma Waarderend Leiderschap in het Onderwijs is als formeel aanbod opgenomen voor herregistratie in het Schoolleidersregister PO bij de professionaliseringsthema's 'Verandermanagement' en 'Visiegestuurd onderwijs'. Het aantal punten wordt voor september opnieuw vastgesteld.

Denk je dat deze e-zine ook voor een ander interessant is? Dan zou het geweldig zijn als je het doormailt. Anderen kunnen zich abonneren via de site www.drivesatschool.nl

Aart Brezet en Andrea van de Rozenberg leren leiders in het onderwijs...
hoe zij negativiteit in hun organisatie kunnen keren door waarderend leiderschap, zodat hun leerkrachten en leerlingen gaan schitteren.

Aart en Andrea kennen uit eigen ervaring in welke positie schoolleiders zitten. Aart is niet alleen coach geweest van diverse schooldirecteuren, leerkrachten en teams; hij heeft het als interim-schoolleider ook daadwerkelijk ondervonden. Gaandeweg heeft Aart de kracht ontdekt van de positieve psychologie. Het is geen ideologie, het is bovenal een praktische invalshoek die werkt! Andrea is leerkracht, bouwcoördinator en adjunct directeur geweest. Daarin heeft zij ervaren hoe belangrijk het is voor leerlingen en medewerkers om aandacht te hebben voor hun kwaliteiten en succeservaringen. Zij heeft zelf het programma Waarderend Leiderschap in het onderwijs doorlopen en dat heeft bij haar het vuur voor de waarderende aanpak aangestoken.

Inmiddels zit het bij Aart en Andrea in hun vezels om steeds die kant van de werkelijkheid te belichten waar mensen het meest gelukkig, energiek en gemotiveerd van worden. Juist daarom gaat het hen aan het hart dat in het onderwijs de aandacht zo vaak uit gaat naar wat er niet is, naar de problemen en onmogelijkheden bij kinderen, ouders, leerkrachten en schoolleiders. Als je weet hoe mooi een school ka schitteren wanneer iedereen aandacht heeft voor potentieel en progressie, dan wil je niets anders dan de vaardigheid daarvoor overbrengen aan de leiders in het onderwijs.

Van der Valk Boumanweg 15 - 2352 JA Leiderdorp - Tel: 06-24529318
Bezoekadres: Frambozenweg 1 - 2321 KA Leiden - Tel: 071-5730634

website | | |

Privacyverklaring Drives@School