Wij ontmoeten verschillende schoolleiders in onze programma’s en dan valt het op als je bepaalde verhalen vaker hoort. Een van de thema’s die de laatste tijd naar boven komt, zijn tegenvallende resultaten, waarbij de oorzaak gezocht wordt in de Covid-periode. In het PO heeft men het idee dat kleuters wat essentieels gemist hebben, nu blijkt dat kinderen in groep 3 vaker achterlopen in het leren lezen. In het VO ervaart men dat leerlingen sinds het thuisonderwijs figuurlijk minder bij de les zijn, wat als verklaring gezien wordt voor lagere gemiddelden. Het lijkt logisch om daar de oorzaken te zoeken. De vraag is alleen: hoe helpend is het om zo te kijken?
 
Covid als oorzaak
Als je verschil waarneemt wanneer je het niveau van de prestaties van leerlingen van nu vergelijkt met leerlingen van dezelfde leeftijd voor Covid, dan is het best logisch dat je in het ‘thuis zitten’ een oorzaak ziet voor tegenvallende resultaten. Daarbij vinden we het ook prettig als we bij problemen duidelijk kunnen aanwijzen waar het aan ligt. Die manier van kijken wordt een risico als het daarmee een excuus wordt: “Dus daar kunnen wij niets aan doen.” Dan ligt de focus op de onmacht en bestaat de kans dat leerkrachten van daaruit blijven doen wat zij daarvoor ook al deden. Daarnaast gaat het voorbij aan de complexiteit van mensen en systemen. Er is meestal sprake van meerdere factoren die elkaar ook nog eens onderling beïnvloeden.
 
Covid als aanleiding
Zo kan het ook zijn dat Covid geen oorzaak is, maar veel meer een aanleiding. Dat het een proces op gang heeft gebracht, dat bestaande manco’s in het onderwijs meer zichtbaar maakt. Door het online-onderwijs hebben leerlingen bijvoorbeeld ontdekt dat zij gewoon ‘uit’ kunnen staan en dat je tijdens het onderwijs met andere dingen bezig kan zijn die je leuker vindt. Terug op school hebben ze gemerkt dat zij daar mentaal ook ‘uit’ kunnen staan. Als dat gebeurt terwijl docenten op precies dezelfde manier lesgeven als daarvoor, dan kun je denken dat het aan de leerlingen ligt, doch misschien is het meer helpend om te concluderen dat het onderwijs sowieso al onvoldoende boeiend en aansprekend voor hen was. Als je Covid ziet als aanleiding, dan is het juist een uitnodiging om het anders te gaan doen.
 
Covid als schijnwerper
Maar wat zou er dan anders moeten? Daarvoor kan het handig zijn om de Covidperiode te zien als een schijnwerper dat zichtbaar kan maken wat belangrijk is. Wat hebben peuters en kleuters bijvoorbeeld gemist door thuis te zitten? Contact met leeftijdsgenoten en samen spelen. Dat is blijkbaar heel belangrijk voor de taalontwikkeling. Dat is ook logisch, ieder nieuw woord dat één kind leert, verspreid zich in het onderlinge contact wel en thuiszittend niet. Door samen te spelen vergroot hun woordenschat en taalvaardigheid wat helpend is in het leren lezen. Het organiseren van het onderling uitwisselen van kennis is helpend.
 
Recent rapporteerden 43 procent van ondervraagde jongeren in de leeftijdscategorie 16 tot 25 jaar dat de Coronaperiode voor hen een negatieve invloed heeft gehad op hun mentale gezondheid. Welbevinden is een belangrijke voorwaarde om te kunnen leren en dus een uitstekende reden voor scholen om daar aandacht aan te besteden. Les in (positieve) psychologie wordt door leerlingen als zeer waardevol ervaren en helpt hen om beter te begrijpen hoe dingen bij hen werken. Prioriteit leggen bij de condities waaronder geleerd kan worden, kan bij tegenvallende resultaten de meest wezenlijke interventie zijn.

Hoe sluit je aan bij de positieve psychologie?

• Waarderend Onderzoeken beginnen wij altijd met ‘het is’. Je kunt pas progressie bereiken als je eerst accepteert waar je nu staat. Je begint daar waar de leerlingen op dit moment zijn in hun leerproces. “Geduld’ is dulden dat het nu zo is en dat je niet accepteert dat het zo blijft.
• Gebruik metingen vooral om de momenten te herkennen waar het beter ging, zodat je kunt onderzoeken wat er werkte of welke condities beter waren. Relativeer ‘normen’ en ‘achterstand’, omdat focus op prestaties als doel niet helpt. Wat wel helpt is de focus op leren en de condities waaronder het leren plaatsvindt, zoals positiviteit en plezier. Leerlingen leren het meest van een leerkracht die nog steeds leert en daar lol in heeft.
• Maak contact en verdiep je in de leerlingen, samen met de leerlingen. Verleg daarbij de focus naar de wel-kant. Wat willen de leerlingen wel? Wat is voor hen belangrijk? Wat beweegt en motiveert hen? Wat weten of kunnen zij al wel? Organiseer dat zij dit met elkaar delen. Want voor motivatie zijn het ervaren van verbondenheid, autonomie en competentie belangrijk.
• Heb vertrouwen dat het erin zit en dat het eruit gaat komen als het moment daar is. Alle processen die snel gaan, zijn ooit langzaam begonnen.

Herken je wat in deze blog geschetst wordt, of heb je hele andere ervaringen met de resultaten op dit moment? Laat het ons weten. Aanvullingen op bovenstaande zijn ook welkom!

Voel je vrij om met ons te delen wat jij waardeert aan dit blog. Leuk als je het ons laat weten via onze website.

Er is veel gaande op dit moment in het onderwijs en misschien maakt dat het juist wel het geschikte moment om met de opleiding te beginnen. Waarom zou je deel willen nemen?
 
Het lerarentekort trekt een behoorlijk wissel over het onderwijs. Om leerkrachten te behouden en het vak aantrekkelijk te maken, is het belangrijk om te investeren in het creëren van een geweldige werkplek, waar mensen werkplezier en -geluk kunnen ervaren. Daarnaast vraagt het om andere manieren van het organiseren van onderwijs, terwijl je wel de kwaliteit wilt behouden. Sterker nog, er wordt juist gevraagd om deze te versterken door te investeren in de basisvaardigheden. Dan hebben we het nog niet eens over het zinvol benutten van de NPO-gelden en druk die van ouders vandaan komt om hun kinderen het beste onderwijs te bieden.
 
Dit alles vraagt de nodige investering in de ontwikkeling van leerkrachten. Daarbij is de vakkundigheid misschien niet eens het belangrijkste. Wat in deze tijd vooral belangrijk is, is dat mensen groeien in veerkracht, in zelfvertrouwen en in lef. We zitten met alle ontwikkelingen in het onderwijs in een groot ondertussen. Van diverse kanten wordt geroepen dat een systeemwijziging nodig is. Wat er boven alles nodig is, is dat leren door iedereen in de school weer als leuk wordt ervaren. Dat we plezier hebben in het niet weten, omdat we dan dingen kunnen ontdekken. En dat we dat kunnen doen, omdat we voldoende houvast hebben aan al die dingen die wij wel weten.
 
De tolerantie voor het ‘nog niet weten’ en ‘nog niet kunnen’ is op dit moment wellicht de grootste achilleshiel in het onderwijs. Dat vraagt om leiders die sterk zijn in het sturen van processen. Die veilige kaders bieden waarbinnen leerkrachten hun autonomie durven te benutten. Die normaliseren dat het normaal is dat zaken kunnen mislukken, omdat het de enige manier is waarop er iets nieuws kan ontstaan. Die liefdevol negativiteit en klachten kunnen ontvangen, omdat zij weten dat er verlangens achter zitten. Die in gesprekken steeds de aandacht kunnen verleggen naar wat we wel weten, wat er wel mogelijk is en naar wat er van waarde is, zodat iedereen eruit gaat met perspectief. Kortom: deze tijd vraagt om Waarderend Leiderschap!

Wil je meer weten over het programma? Wat het je biedt en hoe het in elkaar steekt? Dan kun je deze brochure doornemen. Daarnaast kun je het inschrijfformulier downloaden, voor het geval je inderdaad denkt: Ja, dit is het moment!

Vaak wordt in het onderwijs aan de ene kant geroepen om meer leiderschap, maar wordt het aan de andere kant niet altijd geaccepteerd als je het neemt. Dan voelt men zich beperkt in de autonomie. Hoe kun je die paradox ontstijgen, je rol pakken als leider en tegelijkertijd anderen in stelling brengen om daadwerkelijk van waarde te zijn? Dat ga je ontdekken in de online workshop “Zo sturen dat mensen hun autonomie benutten”. Aart Brezet neemt je op maandag 17 april 2023 tussen 10:00 en 12:00 uur mee in de geheimen achter het sturen van waarderende processen. Je kunt je aanmelden via deze link.

Werkdruk en prestatiedruk in het onderwijs hebben duidelijk verband met elkaar. In hoeverre kijken we naar een lat die hoog ligt en creëren we onze eigen teleurstelling? Hoe kun je er anders in staan, zodat plezier en prestatie veel meer hand in hand gaat? Hoe dat werkt, leer je in de online workshop: “Minder hard werken, meer resultaat: het effect van Waarderend Leiderschap op werkdruk”. Deze wordt op donderdag 25 mei 2023 van 14:00 tot 16:15 uur verzorgd door Elma Harkema. Je kunt je aanmelden via deze link.

Het magazine is ook los te bestellen in onze webshop. De prijs van € 14,94 is inclusief bezorgkosten. Daarbij krijg je 12,5 % korting als je er meer dan 1 aanschaft, bijvoorbeeld voor je collega’s in het managementteam. Vanaf 6 exemplaren krijg je zelfs 25% korting, bijvoorbeeld als je er een aan elke directeur in je stichting wilt geven.

Agenda

Workshops

• Online Workshop: “Zo sturen dat mensen hun autonomie benutten”. Maandag 17 april van 10:00 tot 12:00 uur. Meer informatie en aanmelden via deze link.
• Online Workshop: “Minder hard werken, meer resultaat: het effect van Waarderend Leiderschap op werkdruk” op donderdag 25 mei van 14:00 tot 16:15 uur. Meer informatie en aanmelden via deze link.

Programma Waarderend Leiderschap in het Onderwijs

• Regio Zuidwest-Nederland > Start woensdag 13 september 2023: StayOkay in Dordrecht
  
• Regio Noordwest-Nederland > Start donderdag 21 september 2023: Nieuw Westert in Egmond-Binnen
  
• Regio Noordoost-Nederland > Start vrijdag 22 september 2023: Het Engelse Werk in Zwolle
  

Meer informatie vind je in de brochure en op het inschrijfformulier.

Tevens kun je informatie aanvragen over de studiedag Waarderend Teamwerk op basis van drijfveren.

Denk je dat deze e-zine ook voor een ander interessant is? Dan zou het geweldig zijn als je het doormailt. Anderen kunnen zich abonneren via de site www.drivesatschool.nl

Aart Brezet, Andrea van de Rozenberg en Elma Harkema leren leiders in het onderwijs... hoe zij negativiteit in hun organisatie kunnen keren door waarderend leiderschap, zodat hun leerkrachten en leerlingen gaan schitteren.

Aart, Andrea en Elma kennen uit eigen ervaring in welke positie schoolleiders zitten. Aart is niet alleen coach geweest van diverse schooldirecteuren, leerkrachten en teams; hij heeft het als interim-schoolleider ook daadwerkelijk ondervonden. Gaandeweg heeft Aart de kracht ontdekt van de positieve psychologie. Het is geen ideologie, het is bovenal een praktische invalshoek die werkt! Andrea is leerkracht, bouwcoördinator en adjunct directeur geweest. Daarin heeft zij ervaren hoe belangrijk het is voor leerlingen en medewerkers om aandacht te hebben voor hun kwaliteiten en succeservaringen. Zij heeft zelf het programma Waarderend Leiderschap in het onderwijs doorlopen en dat heeft bij haar het vuur voor de waarderende aanpak aangestoken.

Inmiddels zit het bij Aart, Andrea en Elma in hun vezels om steeds die kant van de werkelijkheid te belichten waar mensen het meest gelukkig, energiek en gemotiveerd van worden. Juist daarom gaat het hen aan het hart dat in het onderwijs de aandacht zo vaak uit gaat naar wat er niet is, naar de problemen en onmogelijkheden bij kinderen, ouders, leerkrachten en schoolleiders. Als je weet hoe mooi een school kan schitteren wanneer iedereen aandacht heeft voor potentieel en progressie, dan wil je niets anders dan de vaardigheid daarvoor overbrengen aan de leiders in het onderwijs.

Van der Valk Boumanweg 15 - 2352 JA Leiderdorp - Tel: 06-24529318
Bezoekadres: Frambozenweg 1 - 2321 KA Leiden - Tel: 071-5730634

website | | |

Privacyverklaring Drives@School