Toen ik onlangs in een workshop vroeg hoe men een waarderend interview ervaren had, vertelde iemand dat je op een fijne manier wordt uitgenodigd om je kwetsbaar op te stellen. Het is inderdaad een gespreksvorm die door de vragen instant veiligheid biedt, waardoor mensen zowel makkelijk vertellen waar hun kracht ligt, als dat zij open zijn over wat ze nog willen ontwikkelen. Tegelijkertijd vroeg ik mij af of het woord kwetsbaar een passend en helpend woord is. Ter plekke kwam ik met een alternatief: je raakbaar opstellen. Wat is het verschil?
 
Wat bedoelen we ermee?
Je hebt vast wel eens gehoord over ‘de kracht van kwetsbaarheid’. Daarmee bedoelen we dat er kracht schuilt in het lef om open te zijn over wat er bij je speelt en hoe je zaken ervaart. Je laat iedere vorm van defensie zakken en je laat zien wie je bent. Daardoor heb je tegelijkertijd invloed op anderen. Mensen hebben namelijk de neiging om elkaar te spiegelen, dus je nodigt een ander uit om ook open te zijn. Er gebeuren dan vaak mooie dingen, zoals een doorbraak of een wending in een patroon of een relatie. Dus als openheid zo’n effect heeft, dan is dat heel krachtig.

Wat kwetsbaarheid ook oproept
Toch zit er iets in het woord kwetsbaarheid dat minder uitnodigend is. Het geeft aan dat je het risico loopt om gekwetst te worden en dat is iets dat je noch wilt doen, noch wilt overkomen. Daardoor kunnen mensen voorzichtig worden in hun benadering, want wat kwetsbaar is mag je doorgaans alleen met fluwelen handschoenen aanraken. Dat wordt extra benadrukt wanneer iemand expliciet zegt “Ik stel mij hier nu wel even kwetsbaar op”. Dat klinkt als: ik ben open en waag het niet om misbruik te maken van het feit dat ik mijn defensie laat zakken! Het kan zelfs ervaren worden alsof mensen een psychologische afstand creëren door een veiligheidsmarge in te bouwen, waardoor ze minder makkelijk geraakt kunnen worden door ‘projectielen’. Het voelt dan toch als een vorm van defensie, vanuit de angst om gekwetst te worden.

Wat als wij ons raakbaar opstellen?
Als je je raakbaar opstelt, dan kan dat alleen als je in de (psychologische) nabijheid van anderen gaat staan. Als een ander jou kan raken, kan jij de ander raken. De impact daarvan gaat verder dan alleen het spiegelen. Het wordt wederkerig. Jij kunt anderen raken met je verhaal en een ander kan jou raken met diens reactie. Daarbij is het raken juist de bedoeling, want je wilt effect hebben en beweging. Op raakbare afstand heb je invloed op anderen en laat je je door anderen beïnvloeden. Daarbij kan raken speels, liefdevol, troostend, en aanmoedigend zijn. Wanneer je je raakbaar opstelt, ben je in de nabijheid voor een schouderklopje, een boks of een handreiking. Er gaat niet alleen kracht vanuit, er gaat vooral vertrouwen en warmte vanuit. Het vraagt ook geen lef, het vraagt liefde en genegenheid. Het biedt veiligheid, juist omdat je laat zien dat het er is.
 
‘Raakbaar’ is ‘wel’-taal
Je raakbaar opstellen past al met al veel meer in het waarderend idioom, omdat het ‘wel’-taal is. Je kwetsbaar opstellen richt de aandacht op wat je niet wil: kwetsen en gekwetst worden. Terwijl ‘raakbaar’ de aandacht richt op wat je wel wilt: liefde, warmte, gelijkwaardigheid, impact, effect, beweging et cetera. Als wij ons raakbaar opstellen is de kans nog veel groter dat er mooie dingen gaan gebeuren.

Voel je vrij om met ons te delen wat jij waardeert aan dit blog. Leuk als je het ons laat weten via onze website.

Er is veel gaande op dit moment in het onderwijs en misschien maakt dat het juist wel het geschikte moment om met de opleiding te beginnen. Waarom zou je deel willen nemen?
 
Het lerarentekort trekt een behoorlijk wissel over het onderwijs. Om leerkrachten te behouden en het vak aantrekkelijk te maken, is het belangrijk om te investeren in het creëren van een geweldige werkplek, waar mensen werkplezier en -geluk kunnen ervaren. Daarnaast vraagt het om andere manieren van het organiseren van onderwijs, terwijl je wel de kwaliteit wilt behouden. Sterker nog, er wordt juist gevraagd om deze te versterken door te investeren in de basisvaardigheden. Dan hebben we het nog niet eens over het zinvol benutten van de NPO-gelden en druk die van ouders vandaan komt om hun kinderen het beste onderwijs te bieden.
 
Dit alles vraagt de nodige investering in de ontwikkeling van leerkrachten. Daarbij is de vakkundigheid misschien niet eens het belangrijkste. Wat in deze tijd vooral belangrijk is, is dat mensen groeien in veerkracht, in zelfvertrouwen en in lef. We zitten met alle ontwikkelingen in het onderwijs in een groot ondertussen. Van diverse kanten wordt geroepen dat een systeemwijziging nodig is. Wat er boven alles nodig is, is dat leren door iedereen in de school weer als leuk wordt ervaren. Dat we plezier hebben in het niet weten, omdat we dan dingen kunnen ontdekken. En dat we dat kunnen doen, omdat we voldoende houvast hebben aan al die dingen die wij wel weten.
 
De tolerantie voor het ‘nog niet weten’ en ‘nog niet kunnen’ is op dit moment wellicht de grootste achilleshiel in het onderwijs. Dat vraagt om leiders die sterk zijn in het sturen van processen. Die veilige kaders bieden waarbinnen leerkrachten hun autonomie durven te benutten. Die normaliseren dat het normaal is dat zaken kunnen mislukken, omdat het de enige manier is waarop er iets nieuws kan ontstaan. Die liefdevol negativiteit en klachten kunnen ontvangen, omdat zij weten dat er verlangens achter zitten. Die in gesprekken steeds de aandacht kunnen verleggen naar wat we wel weten, wat er wel mogelijk is en naar wat er van waarde is, zodat iedereen eruit gaat met perspectief. Kortom: deze tijd vraagt om Waarderend Leiderschap!

Wil je meer weten over het programma? Wat het je biedt en hoe het in elkaar steekt? Dan kun je deze brochure doornemen. Daarnaast kun je het inschrijfformulier downloaden, voor het geval je inderdaad denkt: Ja, dit is het moment!

Het magazine is ook los te bestellen in onze webshop. De prijs van € 14,94 is inclusief bezorgkosten. Daarbij krijg je 12,5 % korting als je er meer dan 1 aanschaft, bijvoorbeeld voor je collega’s in het managementteam. Vanaf 6 exemplaren krijg je zelfs 25% korting, bijvoorbeeld als je er een aan elke directeur in je stichting wilt geven.

Agenda

Programma Waarderend Leiderschap in het Onderwijs

• Regio Zuidwest-Nederland > Start woensdag 13 september 2023: StayOkay in Dordrecht
  
• Regio Noordwest-Nederland > Start donderdag 21 september 2023: Nieuw Westert in Egmond-Binnen
  
• Regio Noordoost-Nederland > Start vrijdag 22 september 2023: Het Engelse Werk in Zwolle
  

Meer informatie vind je in de brochure en op het inschrijfformulier.

Tevens kun je informatie aanvragen over de studiedag Waarderend Teamwerk op basis van drijfveren.

Denk je dat deze e-zine ook voor een ander interessant is? Dan zou het geweldig zijn als je het doormailt. Anderen kunnen zich abonneren via de site www.drivesatschool.nl

Aart Brezet, Andrea van de Rozenberg en Elma Harkema leren leiders in het onderwijs... hoe zij negativiteit in hun organisatie kunnen keren door waarderend leiderschap, zodat hun leerkrachten en leerlingen gaan schitteren.

Aart, Andrea en Elma kennen uit eigen ervaring in welke positie schoolleiders zitten. Aart is niet alleen coach geweest van diverse schooldirecteuren, leerkrachten en teams; hij heeft het als interim-schoolleider ook daadwerkelijk ondervonden. Gaandeweg heeft Aart de kracht ontdekt van de positieve psychologie. Het is geen ideologie, het is bovenal een praktische invalshoek die werkt! Andrea is leerkracht, bouwcoördinator en adjunct directeur geweest. Daarin heeft zij ervaren hoe belangrijk het is voor leerlingen en medewerkers om aandacht te hebben voor hun kwaliteiten en succeservaringen. Zij heeft zelf het programma Waarderend Leiderschap in het onderwijs doorlopen en dat heeft bij haar het vuur voor de waarderende aanpak aangestoken.

Inmiddels zit het bij Aart, Andrea en Elma in hun vezels om steeds die kant van de werkelijkheid te belichten waar mensen het meest gelukkig, energiek en gemotiveerd van worden. Juist daarom gaat het hen aan het hart dat in het onderwijs de aandacht zo vaak uit gaat naar wat er niet is, naar de problemen en onmogelijkheden bij kinderen, ouders, leerkrachten en schoolleiders. Als je weet hoe mooi een school kan schitteren wanneer iedereen aandacht heeft voor potentieel en progressie, dan wil je niets anders dan de vaardigheid daarvoor overbrengen aan de leiders in het onderwijs.

Van der Valk Boumanweg 15 - 2352 JA Leiderdorp - Tel: 06-24529318
Bezoekadres: Frambozenweg 1 - 2321 KA Leiden - Tel: 071-5730634

website | | |

Privacyverklaring Drives@School